Theo lịch vạn niên hàng năm cứ đến tháng 12 âm lịch là mọi người gần xa hay những người xa quê hương đã háo hức chuẩn bị cho ngày mà được coi là sum tụng gia đình. Dù đi xa quê hương hay bất kỳ phương trời nào họ đều hướng về quê hương và hướng về gia đình tổ ấm để quây quần đoàn viên.

Với người Hà Nội, ngày Tết Nguyên Đán có một giá trị tinh thần rất lớn. Giá trị đó ẩn sâu trong đời sống tâm linh của mỗi người, trong gia đình và cả cộng đồng mà ta có thể gọi chung là một giá trị tâm linh của Văn hoá Gia đình Việt Nam. Bởi trong những ngày Tết, mọi việc chỉ diễn ra trong gia đình với tất cả những thuần phong mỹ tục từ nhiều đời truyền lại, cuốn hút tất cả mọi người. Trong những ngày Tết, người Việt Nam hoàn toàn tuân theo những giá trị bắt nguồn từ cái thiêng liêng, cái bí ẩn, tôn thờ những giá trị không vụ lợi mà rất trừu tượng, mông lung, có thể coi chúng là đời sống tâm linh. Người người nhà nhà họ đi coi boi đầu năm với họ đây là lúc mà họ cảm thấy được những vận may hay xui xẻo mà cả năm cũ họ gặp phải và có những định hướng cho năm tới.

Qua những giây phút sống trong phong tục đẹp đẽ của gia đình Hà Nội mấy ngày Tết, ta mới hiểu gia đình là cội nguồn nuôi dưỡng đời sống tâm linh của mỗi người. Mà con người sở dĩ trở thành con người, một phần căn bản là do có đời sống tâm linh. Những giá trị tâm linh mà gia đình mang đến cho mỗi người hết sức bền vững. Đời sống tâm linh, đó chính là hạt nhân bất biến của gia đình và văn hoá gia đình. Xét cho cùng, con người cần tổ ấm gia đình tức là cần có giá trị tâm linh để duy trì sự sống của mình trên một bình diện văn hoá mà chỉ ở đó con người mới có. Những phong tục đẹp trong ngày Tết diễn ra trong các gia đình Việt Nam còn là bài học đầu tiên về mối quan hệ giữa người với Trời – Đất, để con người tìm cách sống hoà nhập với thiên nhiên theo nguyên lý Thiên – Địa – Nhân hợp nhất của triết học Phương Đông. Vì vậy chăm sóc những giá trị tâm linh mà văn hoá gia đình đem lại là phù hợp với bản sắc dân tộc và thời đại. Nó sẽ giúp con người trở thành Người trong sự hợp nhất với vũ trụ

Người Hà Nội từ bao đời nay vẫn nhớ Tết ông Táo vào ngày 23 tháng Chạp hàng năm. Ngày hôm ấy là ngày gia đình tiễn Vua bếp của nhà mình lên Trời để kính báo với tổ tiên, trời đất cái sự làm ăn, đời sống bếp núc, đời sống gia đình vợ chồng, con cái trong một năm qua. Từ sáng sớm, người ta ra các chợ mua lễ vật về cúng. Lễ cúng ngoài hương, nến, hoa quả, vàng mã còn có hai mũ đàn ông, một mũ đàn bà và ba con cá chép con. Cúng xong thì thả ba con cá chép ra hồ. Hà Nội có nhiều hồ, trong đêm Táo quân, người ta toả ra các hồ thả cá, vừa là nét đẹp văn hoá, vừa là sự nhắc nhở con người hãy quan tâm đến môi trường. Và cảnh các bà, các chị, các em gái hăm hở đi sắm lễ cúng ông Táo khắp phố phường Hà Nội, là sự hiện hữu của một cuộc sống yên bình. Nhà nhà bình yên, no đủ, ấm áp, xã hội bình yên. Hạnh phúc thật sự đang hiện diện trong mỗi người, mỗi nhà qua bếp lửa gia đình do Táo quân cai quản. Đặc biệt hôm ấy là ngày hội của những người đàn bà trong gia đình. Sáng sớm người mẹ gọi con dâu, con gái cùng dọn dẹp lau chùi bếp, như để suy ngẫm xem một năm qua nó có luôn đỏ lửa không? Và nếu chẳng may nhà nào một năm qua để bếp lạnh tro tàn thì đó là nỗi bất hạnh lớn. Tết ông Táo nhắc mỗi chúng ta đừng để tắt bếp lửa nhà mình. Sau Tết ông Táo là lễ tết ông Vải. Trước lễ giao thừa vài ngày, người ta đem hết cả chân nhang bát hương đốt đi và thay tro vào bát hương. Nhân lúc con cháu dọn dẹp, bày biện lại bàn thờ, ông Vải thừa dịp đi chơi vài ngày để chờ lễ giao thừa lại trở về ăn Tết cùng con cháu trong nhà. Đây là sự chuẩn bị cho cuộc gặp gỡ tâm linh diễn ra trong nhà những ngày Tết. Lễ Tống Cựu Nghinh Tân được diễn ra gần lễ giao thừa. Người ta quét dọn nhà cửa sạch sẽ, mọi đồ vật được lau chùi, sắp đặt lại. Tất cả mọi ngóc ngách trong nhà như được thổi vào luồng sinh khí mới để đón phúc chuyển vần vũ trụ từ năm cũ sang năm mới. Hay nhất là tục tắm lá mùi, sáng 30 Tết, người mẹ đi chợ Tết không quên mua mớ lá mùi già về nấu nước thơm cho cả nhà cùng tắm. Hương lá mùi thơm phức gian nhà đêm 30 Tết giá lạnh làm cho không khí ấm áp lạ thường. Ngày còn bé được tắm lá mùi, hương thơm của nó thấm ngọt làn da, tôi cứ ngỡ mình là công chúa được nuôi trong cành vàng lá ngọc, được tắm nước thơm huyền diệu, cao sang. Càng lớn lên tôi càng hiểu cái niềm vui sang trọng của cô bé chân đất ấy được bắt nguồn từ tục lệ dân gian, từ bàn tay chăm sóc dịu hiền của mẹ. Ngày nay, khi đã làm vợ, làm mẹ tôi lại mua lá mùi về tắm cho chồng, cho con đêm 30 Tết. Và tôi cảm nhận đó là thư hương của Đất, cho ta một sức sống diệu kỳ để ta tiếp tục hành trình cùng vòng tuần hoàn của vũ trụ.

>>>xem thêm ngày cưới đẹp năm 2017

Thiêng liêng nhất là lễ cúng giao thừa. Đây là giây phút gặp gỡ linh diệu của từng người với các vị thần trong nhà, với các bậc tổ tiên, ông bà, người thân đã khuất và cũng là cuộc gặp gỡ giữa con người và Trời – Đất trong khoảnh khắc vũ trụ chuyển vần. Trong lễ cúng giao thừa, nhà nào cũng chuẩn bị mâm cỗ cúng gia tiên với đủ các món ăn truyền thống: thịt mỡ, dưa hành, bánh chưng xanh, hoa trái, và một mâm cỗ cúng giao thừa ở ngoài trời. Đúng giao thừa, trên bàn thờ gia tiên thơm hương khói, đèn nến lung linh huyền ảo, chắp tay cung kính, im lặng giữa khói hương ta gặp tổ tiên. Cuộc gặp gỡ vô hình này tạo nên một giá trị tâm linh mà thiếu nó, con người không thể trở thành người. Ngoài sân, bên mâm cỗ cúng giao thừa ở ngoài trời, mỗi người lại có dịp được nối mình với vũ trụ trong phút thiêng liêng. Văn hoá dân gian quan niệm con người ta sống trong Trời – Đất. ở Thiên đình cũng có tổ chức quan quân trông coi hạ giới. Mỗi năm, đến phút giao thừa, Thiên đình lại thay tốp quan mới nên các cụ ta làm mâm cỗ cúng Trời, tiễn đưa người cũ, đón người mới về, hy vọng một năm làm ăn yên ổn, mưa thuận, gió hoà, không bị nạn tham nhũng quấy nhiễu. Ngoài ý nghĩa tâm linh ấy, mâm cỗ cúng giao thừa ngoài trời làm cho đêm 30 Tết thêm linh thiêng, huyền ảo bởi ánh đèn, hương nến cháy đỏ bập bùng trong bụi mờ sương khói, ghi đậm một ấn tượng giao lưu giữa con người với Trời Đất. Đây cũng là giây phút con người tiếp nhận năng lượng của trời đất qua không khí êm dịu của đêm tĩnh lặng. Sau phút giao thừa là tục hái lộc, xông nhà, chúc Tết, mừng tuổi, mừng thọ. Đây là cuộc gặp gỡ đẹp nhất, thân thương nhất, ấm áp nhất của những người thân trong gia đình mà đau đớn cho những ai phải xa nhà trong giây phút thiêng này.

May mắn cho những người có văn hoá, có gia đình hôm nay được đón Tết trong một cảm quan văn hoá dân tộc cao siêu. Chúng ta xin chắp tay vái lạy Ông Bà, Tổ tiên đã cho ta những phong tục đẹp trong ngày Tết. Những phong tục đó có một sức hấp dẫn lạ kỳ vì nó gợi về sức sống bên trong của mỗi con người trong một bản thể tự do. Mỗi chúng ta được tắm mình trong phong tục đó như được trở về với bản ngã, quay về cõi linh thiêng mà ta quen gọi là cội nguồn, hướng tới không gian Trời – Đất mà đôi khi mải vật lộn với cuộc sống sinh tồn nghiệt ngã, ta chót quên đi bên ta còn có ông Vải, Thánh Thần, Trời, Đất. Bạn hãy theo dõi thường xuyên những ghi chép trong lịch âm dương rất bổ ích với nhiều thông tin về ngày tốt xấu hay thông tin về vận mệnh 2017.